ประมาณครึ่งหนึ่งของการบรรยาย ฉันเอาขาของฉันออกจากใต้ม้านั่งแล้วเหยียดมันออกไปตามแนวขวาง ฉันหลับตาขณะฟังการบรรยาย
หลายครั้งที่การโจมตีของ Goenk ได้ถูกกระโดดข้ามไปยังอาจารย์สอนศาสนาที่มีชื่อเสียง Osho (Bhagavan Shri Rajneesh) ...
ในลักษณะที่เสื่อมเสีย Goenka พูดบางอย่างเกี่ยวกับสวนสาธารณะโรลส์ - รอยซ์ว่าปรมาจารย์สมัยใหม่ละเลยความมีคุณธรรมและไร้เหตุผลเรียกตนเองว่า Bhagavan ซึ่งแปลว่า "ท่านลอร์ด" โดยหลักการแล้วฉันไม่สามารถบอกได้ว่าฉันไม่ได้แชร์ทัศนคติที่คล้ายกันกับ Osho (คุณสามารถอ่านการโจมตีของ Osho ใน Goenk บนอินเทอร์เน็ต)
จากนั้น Goenka กลับไปที่พระพุทธเจ้าซึ่งมอบสมบัติที่ยิ่งใหญ่ที่สุดให้แก่ผู้คน - วิปัสสนาซึ่งตามเขาหายไปและเก็บรักษาไว้ในประเพณีพม่าเท่านั้น เป็นที่ชัดเจนว่าคำแถลงดังกล่าวไม่สามารถพิสูจน์ได้หรือพิสูจน์หักล้าง ฉันสงสัยเกี่ยวกับความถูกต้องของคำนิยามของเทคโนโลยีที่นำเสนอในหลักสูตรว่า "วิปัสสนา" ซึ่งฉันไม่ได้แยกย้ายกันไป
ตัวอย่างเช่นภายในกรอบของประเพณีทิเบตเทคนิคดังกล่าวเป็นเพียงขั้นตอนการเตรียมการที่จำเป็นสำหรับบางสิ่งบางอย่างมากขึ้นและไม่สามารถพึ่งพาตนเองได้ภายในกรอบของเป้าหมายในการตระหนักถึง "ความจริงตามที่เป็นอยู่" ซึ่งเรียกว่า "วิปัสสนา"
ฉันเรียนรู้จากนักเรียนเก่าด้วยขอบคุณข้อมูลบนอินเทอร์เน็ตที่คนที่จบหลักสูตรวิปัสสนาหนึ่งหรือหลายหลักสูตรไม่ได้เรียนต่อไปนี้อีกต่อไปหากในระหว่างการลงทะเบียนพวกเขาระบุในแบบสอบถามว่าหลังจากโปรแกรมของ Goenk พวกเขาได้ทำสมาธิใน หรือองค์กรอื่น! เรื่องนี้ดูน่าประหลาดใจโดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของผู้ที่ Goenka เคยเป็น เขาไม่ได้เป็นพระเขาเป็นคนธรรมดา (และครูของเขาเป็นคนธรรมดา) และนักธุรกิจแม้ว่าเขาจะสร้างศูนย์ของเขา ฉันไม่ต้องการที่จะบอกว่าเขาเริ่มต้นทั้งหมดนี้เพื่อเงินและฆราวาสไม่สามารถสอนการทำสมาธิ
เป็นเรื่องที่น่าอัศจรรย์ใจที่แม้ว่าบุคคลหลังจากผ่านวิปัสสนาในประเพณี Goenk ได้เสร็จสิ้นการฝึกซ้อมในอารามที่เคารพนับถือบางแห่งเขาจะไม่ถูกนำไปสู่หลักสูตรของวิปัสสนาแม้ว่าเขาจะได้รับการฝึกฝนในอารามแล้วก็ตาม คนที่ทุ่มเททั้งชีวิตเพื่อทำสมาธิและรับใช้อย่างไม่เห็นแก่ตัวต่อผู้อื่น! สิ่งนี้ก็แปลกมาก: Goenka เป็นคนธรรมดาอ้างว่าเทคนิคของเขาเหมาะสมกับเป้าหมายในการปลดปล่อยความทุกข์ทรมานจากพระพุทธเจ้ามากกว่าเทคนิคที่ใช้ในชุมชนโบราณและวัดที่เคารพนับถือ
แต่ที่เป็นไปได้มากที่สุดคือเรื่องที่แตกต่าง: องค์กรของ Goenk ให้ความสำคัญกับการอุทิศตนให้สูงกว่าตัวเลือกส่วนบุคคลและค้นหาเส้นทางแห่งการพัฒนาตนเอง องค์กรนี้จะฝึกอบรมผู้คนของ Dhamme เพื่อแลกกับการอุทิศตนอย่างไม่มีเงื่อนไขกับหลักคำสอนของ S.N Goenka
ก่อนที่จะเรียนหลักสูตรวิปัสสนาไม่มีอคติกับฉันอย่างแน่นอนเกี่ยวกับเขา สำหรับผมแล้วดูเหมือนว่าโปรแกรม Goenk นั้นเป็นผลิตผลของชุมชนชาวพุทธดั้งเดิมหรือการฝึกสมาธิแบบฆราวาส ฉันไม่ได้ต่อต้านอย่างใดอย่างหนึ่งมากขึ้นตามที่แสดงให้เห็นว่าชาวพุทธสอนการทำสมาธิในลักษณะที่ค่อนข้างเปิดกว้างโดยไม่ต้องติดอยู่กับความเชื่อในศาสนาและความเชื่อทางศาสนา
แต่หลักสูตร Goenki ไม่สามารถนำมาประกอบกับทิศทางที่เป็นไปได้เหล่านี้: ในอีกด้านหนึ่งมันถูกจัดวางเป็นปรัชญาสากลและเทคนิคที่ไม่ได้กำหนดโดยอิทธิพลของศาสนา ในทางกลับกันมันเป็นที่ชัดเจนว่าหลักปรัชญาของหลักสูตรได้รับอิทธิพลอย่างมากจากสาขาพระพุทธศาสนาเถรวาท: มีบทสวดภาษาบาลีเงื่อนไขแนวคิดแนวคิดคำอธิบายจากปรัชญาที่มีอยู่ในสาขานี้และพระพุทธศาสนาโดยทั่วไป มากกว่าหนึ่งครั้งในการบรรยายมีข้อความเกี่ยวกับกรรมและการกลับชาติมาเกิดในไมโครพาร์ติเคิลที่พระพุทธเจ้าค้นพบและทุกสิ่งประกอบด้วย แม้ว่า Goenka กล่าวว่าในการบรรยายว่าทฤษฎีนั้นไม่สำคัญเท่ากับการฝึกฝน แต่ข้อเสนอเชิงทฤษฎีนั้นไม่ควรนำมาใช้กับศรัทธาหากมีความปรารถนา แต่อย่างไรก็ตามข้อเสนอเช่นนี้เกี่ยวข้องโดยตรงกับศาสนาอินเดีย
ไม่มีอะไรผิดปกติเมื่อพิจารณาการทำสมาธิในบริบทของปรัชญาและศาสนาของอินเดีย แต่อีกครั้ง Goenka มี“ ศาสนา” ของเธอแม้ว่าเธอจะประสบกับอิทธิพลของศาสนาพุทธ ด้วยการตีความปรัชญาและคำศัพท์ทางพุทธศาสนาของเขา (ตัวอย่างเช่นคำว่า "vedana" ซึ่งเขาได้มาจากความจำเป็นในการเลือกเทคนิคที่แน่นอนที่เขาสอน) ไม่เห็นด้วยฉันคิดว่าส่วนใหญ่ของโรงเรียนของพุทธศาสนา
ฉันไม่คิดว่านี่เป็นผลของความอาฆาตพยาบาท บางที Goenka อาจต้องการดึงดูดจำนวนผู้ติดตามสูงสุดให้กับองค์กรของเขาซึ่งเป็นไปได้มากโดยมีเป้าหมายไม่สนใจที่จะช่วยพวกเขา ดังนั้นเขาจึงตัดสินใจทำให้ทุกคนพอใจทันที ในฐานะคนที่เกิดในประเทศพม่าซึ่งเป็นประเทศที่นับถือศาสนาพุทธเขาได้สร้างการเรียนรู้บนเวทีชาวพุทธในขณะที่สามารถตีความบทบัญญัติของศาสนาพุทธได้อย่างหลวม ๆ ในฐานะคนที่เปิดศูนย์ในอินเดียเขารู้ว่าชาวอินเดียมีความเชื่อในศาสนาเพียงพอใช้คำศัพท์และสัญลักษณ์ทางศาสนาจำนวนมากในหลักสูตรซึ่งบางส่วนเป็นเรื่องธรรมดาสำหรับศาสนาฮินดูและพุทธศาสนา และในโปรแกรมของเขาเขาหันไปตั้งเป้าหมายทางศาสนา: มุ่งมั่นเพื่อสัมบูรณ์ความจริงกรรมดี ฯลฯ และในฐานะคนที่เริ่มพัฒนาการเคลื่อนไหวทางตะวันตกเขาเริ่มพูดถึงเขาในฐานะฆราวาสและไม่เป็นนิกาย
ผลที่ได้คือสิ่งที่เปิดออก มีหลายแง่มุมของหลักสูตรวิปัสสนาที่จะกล่าวอย่างอ่อนโยนไม่ได้เชื่อมโยงซึ่งกันและกันเพราะสิ่งเหล่านี้มีความรู้สึกไม่สอดคล้องกันไร้เหตุผลไร้เหตุผลขาด "ความซื่อสัตย์" และความตรงไปตรงมาในอุดมการณ์ขององค์กร สิ่งที่ทำให้คนอื่นเชื่อว่าพวกเขากำลังพยายามทำให้เข้าใจผิดพวกเขาเพื่อแปลงพวกเขาเป็นศาสนาหรือเพื่อดึงดูดนิกาย (เพื่อยืนยันสิ่งนี้ก็เพียงพอที่จะอ่านความคิดเห็นเชิงลบมากมายบนอินเทอร์เน็ตบางคนปฏิเสธที่จะบริจาคเงินสำหรับหลักสูตรเพียงเพราะพวกเขาไม่ชอบองค์ประกอบทางศาสนาแม้ว่าพวกเขาจะได้รับประโยชน์จากเทคโนโลยีเองก็ตาม มุมมองของฉันจากคนเหล่านี้เป็นสิ่งที่ผิดอย่างยิ่งถ้าคุณเรียนรู้สิ่งที่มีประโยชน์สำหรับตัวคุณเองด้วยการฝึกฝน 10 วันในระหว่างที่คุณได้รับค่าเล่าเรียนที่พักและอาหารฟรีความแข็งแกร่งและพลังงานของการบริหารหลักสูตร แม้แต่น้อยดี Darnay สำหรับมันและได้รับบางสิ่งบางอย่างจากเขาแม้ว่าหลักสูตรที่คุณไม่ได้ดูเหมือนเหมาะ.)
ฉันขอย้ำว่าฉันไม่ได้ต่อต้านศาสนาเลย แต่ในกรณีของ Goenka ความสับสนที่ไม่สอดคล้องกันได้ปรากฏขึ้นพร้อมกับการตีความและความเชื่อมั่นส่วนตัวของเขาและถูกห่อหุ้มด้วยบรรยากาศของความใกล้ชิดและออโธดอกซ์ แน่นอนฉันไม่ได้คิดถึงเรื่องนี้ในระหว่างการทำสมาธิ แต่ความคิดเช่นนั้นไม่สามารถช่วยได้ แต่หัวฉันเมื่อฉันฟังการบรรยาย
ฉันยังคงนั่งบนม้านั่งในท่าเพื่อนั่งสมาธิจนกระทั่งฉันรู้สึกเหนื่อย จากนั้นฉันดึงขาของฉันกลับมาหาฉันกดเข่าของฉันไปที่หน้าอกของฉันและเปิดตา
ความวิตกกังวลเพิ่มขึ้นภายในเกิดจากปฏิกิริยาของจิตใจของฉันต่อการเปลี่ยนแปลงในสถานะภายใน ฉันนั่งสมาธิมากในวันนี้
ดูเหมือนว่าหลายคนเมื่อพวกเขาเริ่มนั่งสมาธิความกลัวและความวิตกกังวลของพวกเขาจะหายไปเอง แต่บ่อยครั้งที่ความเป็นจริงทำลายความคาดหวังเหล่านี้เกี่ยวกับความวิตกกังวลและความกลัวมากมายซึ่งสามารถเริ่มผ่อนคลายจากภายในทันทีที่เราเคลียร์สิ่งที่อยู่ในใจซึ่งฝังความวิตกกังวลนี้ไว้ การทำสมาธิไม่ได้ทำอะไรเลยมันแสดงให้เห็นว่าสิ่งที่เรามีอยู่แล้วภายในทำให้เรามีโอกาสที่จะกำจัดมัน การทำสมาธิไม่ได้ช่วยให้ลืมความสงบหรือแอลกอฮอล์ แต่มันก็ก่อให้เกิดการรับรู้ของคริสตัล ระหว่างหลักสูตรวิปัสสนาฉันพบกับความกลัวความสงสัยความวิตกกังวลมากมายเนื่องจากอาจมีผู้เข้าร่วมจำนวนมาก แต่ในทางกลับกันจิตใจของฉันได้รับความสามารถในการสังเกตเห็นดีกว่าปกติการมีส่วนร่วมในความกลัวเหล่านี้และฉีกมันออกที่ราก
ความกลัวเริ่มมีการรับรู้แตกต่างอย่างสิ้นเชิง ราวกับว่าฉันได้เห็นความเป็นอยู่ของเขาบางส่วนความเหนือกว่าของความเป็นจริงความไม่เกี่ยวข้องของเขาต่อสถานการณ์โดยทั่วไป กล่าวอีกนัยหนึ่งความกลัวมีสถานที่ที่จะเป็น แต่ดูเหมือนจะเป็นสิ่งที่ไม่จำเป็นอย่างสมบูรณ์และไม่จำเป็น
ยกตัวอย่างเช่นที่นี่คนกลัวสิ่งที่ไม่ดี ตัวอย่างเช่นเขาจะถูกไล่ออกจากงาน เกิดอะไรขึ้นในความเป็นจริง เขาถูกไล่ออกหรือไม่! มีบางอย่างเกิดขึ้นหรือบางอย่างไม่เกิดขึ้น แค่นั้นแหละ! และความกลัวอยู่ที่ไหน เขามีความเป็นจริงได้อย่างไร? ในเส้นทางของ Goenka ความวิตกกังวลดูเหมือนว่าฉันจะไม่จำเป็นอย่างยิ่งเช่นการเจริญเติบโตพื้นฐานในร่างกายของสัตว์หรือตู้เย็นที่ติดอยู่กับหลังคาของรถ เขาเป็นแขกที่ไม่เหมาะสมและไร้สาระอย่างสมบูรณ์ในโลกภายในของฉัน ฉันไม่ได้ไล่เขาออกไป แต่ฉันหยุดสนใจเขา: เขาจะจากไปเมื่อเขาเบื่อที่จะทำตามเกณฑ์ของใจฉัน
ในการกำจัดความวิตกกังวลที่ถูกระงับความกลัวที่ซ่อนเร้นบาดแผลในวัยเด็กคุณต้องปล่อยให้พวกเขาผ่านตัวคุณเช่นชิ้นอาหารค้างที่ไปพร้อมกับอาเจียน และการทำสมาธิไม่ว่าคุณจะชอบหรือไม่ก็ตามไม่ใช่ยาแห่งการให้อภัยไม่ใช่การทำให้งงงวยการออกกำลังกายที่มีความมึนงง แต่เป็นอารมณ์ที่ดี และเมื่อเรียนจบวิปัสสนาเสร็จแล้วฉันก็ตระหนักว่าสิ่งหนึ่งที่สำคัญ: ทุกอย่างนั้นง่ายมาก แต่ก็ยาก
เรารีบเร่งด้วยความกลัวและความสงสัยของเราติดตามความตั้งใจของพวกเขาเช่นแม่ของเด็กที่ถูกทำลาย และเนื่องจากความจริงที่ว่าเราคุ้นเคยกับการดูแลพวกเขามาเป็นเวลานานพวกเขาจึงไม่สามารถจัดการได้ แต่เราก็ยังไม่พยายามที่จะทำให้เชื่องและให้ความรู้แก่พวกเขา ด้วยความกังวลใจเรายังคงถามพวกเขาต่อไป: "เอาละคุณต้องการอะไรอีกจากฉันที่จะหยุดการตามอำเภอใจ? คุณต้องการมันไหมคุณต้องการไหมคุณต้องการแท็บเล็ตคุณต้องการไปหาลุงกับนักจิตวิทยาหรือไม่" เราพูดคุยกับความกลัวของเราพยายามแก้ไขด้วยความช่วยเหลือของการวิเคราะห์และตรรกะหรือมอบให้คนอื่นทำ
แต่การวิเคราะห์และตรรกะเหล่านี้แม้ดำเนินการโดยมืออาชีพที่มีการศึกษาที่เหมาะสมก็ไม่ได้เป็นอะไรมากไปสำหรับเด็กที่ไม่แน่นอน! เขาต้องการที่จะตามอำเภอใจนั่นคือทั้งหมดและตอนนี้ปล่อยให้ตรรกะทั้งหมดตกอยู่ในนรก!
และด้วยปรัชญาของ Goenka แม้ว่าฉันจะวิจารณ์ก็ตามฉันก็เห็นด้วยอย่างเต็มที่กับความจริงที่ว่าความซับซ้อนคอมเพล็กซ์การบาดเจ็บไม่ได้เป็นหน่วยงานอิสระ แต่เป็นนิสัย (sankharas) และเพื่อทำลายนิสัยคุณเพียงแค่ต้องหยุดเชื่อฟังและตอบโต้มันเท่านั้น นั่นคือวิทยาศาสตร์ทั้งหมด! หลักการนี้เป็นจิตวิทยาของมนุษย์เกือบทั้งหมดสำหรับฉัน บางครั้งฉันก็ดูเหมือนว่าปัญหาเหล่านี้จะไม่จำเป็นสำหรับการวิเคราะห์การบาดเจ็บของเด็กสาเหตุของพวกเขาด้วยการกำหนดของการวินิจฉัยจำนวนมากและหลากหลาย ทำไมนี้ หากคุณต้องการเลิกสูบบุหรี่คุณเพียงแค่ต้องหยุดสูบบุหรี่และในที่สุดการติดยาก็จะเลิก แน่นอน "วิธีการทำเช่นนี้?" - เป็นคำถามแยกต่างหาก แต่หลักการฉันคิดว่าชัดเจน โดยธรรมชาติแล้วทุกอย่างลึกซึ้งยิ่งกว่า: นิสัยการสูบบุหรี่อย่างที่ฉันเขียนในบทความของฉันมีเหตุผลที่ลึกซึ้งกว่า แต่ด้วยเหตุผลเหล่านี้อีกครั้งจะเป็นเพียงนิสัยเช่นนิสัยของการจับมือ, นิสัยของประสาทและเอะอะ, นิสัยของความรู้สึกที่น่าอึดอัดใจเมื่อการสื่อสาร ฯลฯ เป็นต้น แต่นิสัยทั้งหมดเหล่านี้สามารถถูกทำลายได้
การทำสมาธิปลุกนิสัยเก่าของเราและช่วยกำจัดพวกเขา หากเราเคยกลัวและวิตกกังวลแล้วก็ไม่มีเหตุผลที่จะคิดว่านิสัยเหล่านี้จะลึกลงไปในระหว่างการทำสมาธิในทางกลับกันพวกเขาจะมาถึงพื้นผิวเผยให้เห็นถึงตัวเองแข็งแกร่งขึ้นซึ่งอาจทำให้ระคายเคืองและกีดกันคนบางคน กำจัดพวกเขา! หากคุณคุ้นเคยกับการกลัวอย่าทำปฏิกิริยากับความกลัวในระหว่างการทำสมาธิ! หากคุณคุ้นเคยกับการโกรธ - อย่าตอบสนองต่อความโกรธ ดังนั้นคุณจะไม่เพียงแค่ฝึกฝนความสามารถของคุณที่จะไม่เข้าไปมีส่วนร่วมในอารมณ์เท่านั้น แต่คุณยังปล่อยนิสัยเก่า ๆ ให้เป็นอิสระจากอารมณ์ที่สะสม!
เป็นที่เชื่อกันว่าอารมณ์ต้องการ "ออก" ตัวอย่างเช่นความโกรธ แต่นี่เป็นสิ่งเดียวกับการให้คำแนะนำผู้ที่กำลังประสบกับการโจมตีเสียขวัญเพื่อชม "ภาพยนตร์สยองขวัญ", "การขจัดความกลัว" นี่ไร้สาระ! ดังนั้นคุณมักจะพบกับอารมณ์ความรู้สึกนี้และมีคนแนะนำคุณ:“ ทดสอบบ่อยขึ้นและเข้มข้นขึ้นจากนั้นคุณจะเป็นอิสระจากมัน!”
ในขณะที่ความกลัวปรากฏขึ้นดูเหมือนว่าเราจะรุนแรงมากและต้องการความสนใจทันที แต่การทำสมาธิแบ่งรูปแบบนี้ การได้รับประสบการณ์การทำสมาธิที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นเราตระหนักดีว่าไม่มีสิ่งใดกังวลและกังวลแม้ว่าจะมีบางสิ่งที่น่ากลัวเกิดขึ้นจริงและพลังแห่งความกลัวทั้งหมดความโน้มน้าวใจทั้งหมดไม่มีอะไรมากไปกว่าการหลอกลวงเหมือนกับอุปกรณ์สวมใส่ของนักแสดง เครื่องแต่งกายที่น่ากลัว
จิตใจของเราสร้างความกลัวจากอะไร และเมื่อเราเริ่มปรบมือผีที่สร้างขึ้นโดยจินตนาการนี้ (“ โอ้คุณทำได้ดีแค่ไหน”) หรือในทางกลับกัน (“ หายไปฉันไม่ต้องการมองอีกต่อไป”) จากนั้นนักแสดงที่มีฝีมือของเราเห็นว่าอะไรมีผลกระทบ สำหรับนักแสดงภายในของเรามีเพียงเรื่องอื้อฉาวและปฏิกิริยาของสาธารณชนไม่ว่าพวกเขาจะเป็นบวกหรือลบเป็นสิ่งสำคัญดังนั้นเมื่อตอบสนองต่อการแสดงของเขาเราจะดูการแสดงเดียวกันตลอดเวลาหรือแม้กระทั่งตลอดชีวิต และถ้าคุณรู้สึกเบื่อหน่ายกับละครที่เรียกว่า“ ฉันจะกลายเป็นคนที่ถูกต้องได้อย่างไร”,“ ฉันจะตายอย่างไร”,“ ความสงสัยหลักของฉัน”,“ ฉันจะเป็นบ้าไปได้อย่างไร” ซึ่งทุกอย่างหมุนรอบตัว ฉันฉันก็ถึงเวลาที่จะไม่ชื่นชมหรือหวาดกลัวพวกเขา
และตอนนี้การบรรยายใช้เวลาไม่นานในการหยุดป้อนความกลัวนี้ด้วยปฏิกิริยาของมัน ฉันยอมรับสถานะใหม่ของฉันฉันยอมรับความกลัวของฉันฉันดูด้วยความเงียบสงบจนกว่ามันจะเปลี่ยนเป็นอย่างอื่น! จนถึงตอนนี้ฉันยังไม่มีคำอธิบาย ฉันสามารถสัมผัสกับความรู้สึกใหม่นี้ได้อย่างเต็มที่ในเวลาต่อมาก่อนนอน
การบรรยายสิ้นสุดลงในที่สุด ฉันไม่สามารถบรรลุ "ความใจเย็น" ที่สมบูรณ์ในระหว่างนั้นดังนั้นฉันจึงคิดอย่างโล่งอกว่า: "ไชโย" ฉันลุกขึ้นหายใจก่อนการทำสมาธิครั้งสุดท้ายในวันนี้เพราะมันอุดอู้อยู่ในห้องโถง
การทำสมาธิ Vespers ครั้งสุดท้าย
เมื่อฉันกลับไปที่ห้องอุ่นจากถนนมืดและเย็นทุกคนก็นั่งอยู่แล้ว การทำสมาธิครั้งสุดท้ายนั้นค่อนข้างง่าย เธอเดินเพียง 25 นาทีฉันมักจะนั่งสมาธิที่บ้านและดูเหมือนว่าจะเป็นช่วงเวลาที่น่าประทับใจเมื่อเทียบกับพื้นหลังของความเร่งรีบทุกวัน แต่ที่นี่ช่วงเวลาเหล่านี้บินได้ทันที และที่จริงแล้วฉันไม่มีเวลาคิดเลยว่าเหลือเวลาอีกเท่าไหร่จนจบเสียงสวดดังขึ้นแล้ว "Sadhu" สามเท่า (อาจเป็นอะนาล็อกของคริสเตียน "อาเมน") ที่นักเรียนทุกคนหยิบขึ้นมา นักเรียนบางคนไปที่ประตูทางออกและบางคนก็อยู่ในห้องโถงเพราะเวลาถามคำถามกับอาจารย์
คำถามกับอาจารย์
ในระหว่างการสนทนาช่วงเย็นฉันมักจะพักเพราะฉันมักจะมีคำถามและอยากรู้ว่านักเรียนคนอื่น ๆ จะได้รับประสบการณ์อะไรพวกเขามีข้อสงสัยและครูแก้ปัญหาได้อย่างไร ท้ายที่สุดฉันสอนการนั่งสมาธิซึ่งเป็นประโยชน์อย่างมากสำหรับฉันที่จะรู้
ฉันไม่รีบร้อนและรอให้นักเรียนคนอื่นผ่านหน้าฉันไป ตามปกติแล้วคุณครูนั่งอยู่บนเวทีเล็ก ๆ แต่งตัวด้วยเสื้อผ้าที่เบากว่านักเรียนส่วนใหญ่แม้จะมีอายุมากก็ตาม เมื่อเห็นว่าเธอตอบคำถามได้อย่างไรฉันรู้สึกประทับใจอย่างยิ่งต่อความอดทนและความสงบของเธอ ตามกฎแล้วคนมักจะถามสิ่งเดียวกัน แม้จะมีความจริงที่ว่าคำถามบางคำถามนั้นละเอียดมาก (อย่างละเอียดและละเอียดเกินไป) ในระหว่างการบรรยายและคำแนะนำการทำสมาธิสั้น ๆ นักเรียนถามคำถามเหล่านี้ซ้ำแล้วซ้ำอีก และครูก็ไม่เบื่อที่จะอธิบายเรื่องทั้งหมดนี้ให้พวกเขาทุกครั้งด้วยความอบอุ่นและความอดทนที่ดี
แต่สำหรับฉันแล้วมันดูเหมือนว่าออร์โธดอกอื้อฉาวเดียวกันนี้ก็สะท้อนให้เห็นในการสื่อสารของครูกับนักเรียน เป็นไปได้มากที่สุดภายใต้กรอบขององค์กรนี้คุณภาพที่สำคัญที่สุดสำหรับครูคือการอุทิศตนขององค์กรและยึดมั่นอย่างเคร่งครัดต่อการตีความทางปรัชญาและวิธีการทำสมาธิที่นำมาใช้ ครูตอบคำถามเก่ง ๆ มากมาย แต่ทันทีที่นักเรียนถามคำถามผิดปกติอย่างสมบูรณ์มันก็ยากที่จะได้รับคำตอบโดยตรง
ฉันเข้าใจดีว่ามันยากแค่ไหนสำหรับทุกคนที่จะตอบคำถามเพื่อเจาะลึกถึงสถานการณ์ที่แตกต่างกันของผู้คนที่แตกต่างกัน และสิ่งที่ยากที่สุดคือไม่ตอบคำถามเฉพาะเจาะจง แต่เข้าใจว่าอะไรคือสิ่งที่ยืนอยู่ข้างหลังไม่ใช่ให้คำตอบที่พวกเขาต้องการ แต่เป็นสิ่งที่พวกเขาต้องการ และนี่อาจเป็นคำตอบสำหรับคำถามที่แตกต่างอย่างสิ้นเชิง
ฉันได้ยินเสียงที่คุ้นเคยของเด็กผู้หญิงที่กำลังคุยกับอาจารย์ตอนนี้ ฉันไม่เคยเห็นหน้าเธอเพราะการแยกทางเพศและฉันไม่ได้พยายามที่จะมองเห็น (นอกจากเธอกำลังเผชิญหน้ากับอาจารย์เธอพาเธอกลับไปที่ห้องโถงทั้งหมด) แต่ฉันจำเสียงนี้ได้เพราะในตอนแรกคุณอยู่ในสภาพที่เงียบสงบและนั่งสมาธิอย่างมากและประการที่สองเพราะเขาอารมณ์ดีมาก และฉันได้ยินมันไม่ใช่ครั้งแรก มีเสียงของเขาเครียดและเครียด เขาฟังราวกับว่าในเวลาใดก็ตามที่เขาพร้อมที่จะหยุดน้ำตา
และเธอก็ถามคำถามของเธอแล้วอาจเป็นครั้งที่สอง Она с тревогой и грустью жаловалась на то, что уже который день не может сосредоточиться, что постоянно думает о работе, о жизни, и эти мысли не дают ей расслабиться. Было видно, точнее слышно, что ее это очень расстраивало, ведь не оправдались ее ожидания. Она ожидала, что на этом курсе ее ум успокоится, будет очень стабильным и сосредоточенным, но все происходило наоборот. Честно говоря, у меня тоже были такие ожидания. Мне казалось, что если я буду медитировать по 11 часов, то вообще смогу не отвлекаться на мысли. Но это оказалось ошибочным ожиданием. Ум все равно отвлекается даже на подобных ретритах. Мало того, иногда можно было наблюдать противоположный эффект: внимание вообще как будто устает, и уму еще начинает хотеться "погулять".
Но, так как у меня был опыт в этом деле, я понимал, что медитация и ожидания - вещи не совсем совместимые, да и вообще концентрация - не самое важное. Но девушка была явно расстроена из-за несоответствия своих представлений действительности. Учитель вновь повторила ей, как можно улучшить концентрацию: следить за дыханием в районе ноздрей и только потом начинать сканировать тело.
Но мне показалось, что было бы очень важным сказать, что не нужно привязываться к идее о 100% сосредоточенности. И не следует расстраиваться из-за того, что ум отвлекается. Это нужно просто спокойно и с любовью принять: таков наш ум, он, как маленькая обезьянка, отвлекается на каждую мелочь, и, чтобы научить его не прыгать за каждой мыслью или образом, нужно проделать громадную работу, намного большую, чем участие в 10-ти дневном курсе. Принцип равностности подразумевает то, что мы одинаково относимся как к отсутствию мыслей, так и к их присутствию. И, на мой взгляд, важно делать акцент на этом, потому что в таком случае сконцентрироваться будет намного проще, чем тогда, когда мы ругаем себя за каждый момент блуждания ума.
Мне кажется, именно такого пояснения не хватало девушке. Было бы замечательно, если бы она расслабилась и перестала обвинять себя в том, что не может сконцентрироваться. Ведь во время медитации мы развиваем не только концентрацию, но и внимательную заботу, любовь и принятие в отношении самих себя: если мы встречаемся с тем, что нам не нравится, мы принимаем это с любовью.
Настала моя очередь идти к учителю. Я старался избегать вопросов, которые не имели большого практического значения, чтобы не тратить время учеников и учителя. Тем не менее сегодня я решил сделать исключение и задать вопрос, который меня волновал.
Я не понимал роли практики, которой обучал Гоенка, в системе его философии. Другими словами, я не мог понять, почему она называется «Випассана». Практика заключалась в медленном "сканировании" тела при помощи внимания сверху вниз и снизу вверх. Это была очень хорошая практика, но лично я не верил, что она совершенная и идет от самого Будды. Несмотря на все ее достоинства, она мне не нравилась тем, что предполагает очень много концептуализации и работы ума во время ее выполнения.
Сначала мы начинаем с макушки. Мы не просто наблюдаем - сперва мы должны оценить, есть ли в ней ощущения? Если есть, то какие: тонкие или грубые? В зависимости от этого мы либо останавливаемся на этом участке, либо проходим его вниманием медленно, либо проскальзываем быстро. Затем мы должны перевести внимание в следующий участок. И его нужно так же просканировать определенным образом в зависимости от наличия ощущений или их характера. Понимаю, что это выглядит несложно. Да, это действительно несложно.
Но во время медитации мы, как правило, стараемся сводить концептуализацию, любую работу с памятью, любую оценку к минимуму. А в медитации по Гоенка слишком много этой концептуализации и оценки: требовалось оценивать ощущения, постоянно вспоминать, какой участок тела идет следующим. Учитель говорил, что не нужно представлять в воображении участки тела, но когда скользишь по ним вниманием, очень трудно этого не делать.
В этих вещах нет ничего плохого, иногда они даже помогают медитирующим. Например, в случаях, когда используется счет вдохов и выдохов, для того чтобы стабилизировать внимание, или когда мы через определенные промежутки времени "проверяем", насколько наше внимание стабильно и не имеет ли оно тенденции эту стабильность потерять. Более того, сам акт концентрации на дыхании - своего рода концептуализация, так как нам приходится выбирать что-то из чего-то, отдавая предпочтение одному в пользу другого: "Это дыхание, я на нем концентрируюсь, а вот это звук, на нем я не концентрируюсь". Но последнее - это как бы минимальная концептуализация. А в техники Випассаны Гоенки ее, на мой взгляд, не так мало. Да, это помогает сосредоточиться, но на более глубоких уровнях медитации, какие предполагал курс, это было лишним. То есть, по моему убеждению, данная техника не является очень глубокой.
Но мой вопрос учителю был не об этом. Я не понимал следующего.
В первый и во второй день курса мы практиковали Анапану - стабилизирующую медитацию, призванную успокоить наш ум для шага на новую ступень «Випассана», что означает видение «как есть». Техника Анапана заключается в том, что практикующий наблюдает за ощущениями в теле на маленьком участке ноздрей и под ноздрями. Но между этой "стабилизирующей", "подготовительной" практикой и, собственно, Випассаной по Гоенке я не увидел особой разницы. И та и другая техника подразумевают наблюдение за ощущениями в теле, меняется лишь область. В случае Анапаны - это участок в ноздрях и под ними, а в случае Випассаны по методу Гоенка - это тело целиком. Где же сама Випассана, где же эта новая ступень, переход от стабилизации ума к глубокому инсайту, познанию реальности, если техники так похожи? И ту и другую, на мой взгляд, можно было отнести к Шаматхе (стабилизирующей технике), как это, собственно и делается в тибетской традиции (техники сканирования тела там также относятся к стабилизации на справедливых, на мой взгляд, основаниях).
Этот вопрос я и задал, сидящему передо мной учителю: "В чем отличие Анапаны от Випассаны? На мой взгляд, это технически одно и то же".
Учитель ответила, что во время Анапаны мы только готовим наше внимание к исследованию ощущений, а во время Випассаны мы используем его для изучения. Таков был ответ. Признаться, я его не очень понял и принципиальную разницу между двумя техниками так и не уловил. Я задал еще один вопрос, на этот раз практического толка и после удовлетворительного ответа на него вернулся на свое место. Вопросов больше ни у кого не было - я был последним.
Время перед сном, отбой
Я встал и с хорошим настроением, которое было связано не только с завершением дня, но и с чем-то еще, вышел на улицу. Я решил еще немного прогуляться, побродить перед сном. Я сильнее укутался в плед и двинулся привычным маршрутом мимо столовой в сторону восточной ограды. Я чувствовал, что во мне все сильнее и сильнее проявляется то чувство, которое стало назревать во время лекции. Его трудно было описать словами. Наверное, оно было похоже на безусловную любовь, какую-то благость. Оно уже не раз зарождалось во мне во время ретрита, но сейчас достигло своего пика. Удивительно, что на протяжении всего курса нам не внушали, что мы должны быть добрыми, сострадательными, не навязывали никакие модели поведения.
Конечно, на лекциях говорилось о морали и добродетели, но ведь это ничтожно мало! Говорить о морали можно долго, но люди так и остаются глухими. Дело было не в разговорах. Просто наблюдая ощущения в теле, мы реализовывали в себе спокойствие, гармонию и любовь! Как это удивительно! Мы не заставляли себя любить или быть хорошими. Это проявилось само, как только мы успокоили свой ум, избавили его от омрачений!
Трудно исходя из описаний практики медитации поверить в то, что она способна принести в жизнь такое, поэтому так мало людей ей занимается. "Действительно, - думают они, - что я получу, если буду просто следить за дыханием? Какой в этом толк?" Но некоторые учителя медитации замечают, что медитация на самом деле ничего не дает. Она только отнимает. Отнимает то, что мешает нам быть счастливыми, любящими, гармоничными. Она не дает никакого счастья, любви и гармонии. Откуда же она может их взять? Но она открывает простор для счастья, которое уже содержится в каждом из нас, но которое никак не может реализоваться, будучи придавленное неимоверной массой психических омрачений, комплексов, страхов, сомнений, желаний и гнева.
С этими мыслями я вернулся в корпус, почистил зубы, разделся и лег в кровать. Поправляя одеяло и устраиваясь поудобнее, я продолжал наблюдать за новым состоянием. Сознание было переполнено любовью и состраданием, и, самое интересное, эти качества распространялись не только на всех вокруг, но и на меня. Более того, в тот момент времени я никак не выделял себя самого из всей совокупности живых существ, я казался себе просто одним из них. Я уже не видел себя носителем какой-то роли со свойственными этой роли обязанностями, что вот Я, мол, Николай Перов, автор сайта о саморазвитии, человек, который должен быть таким-то и таким-то.
Я осознавал себя просто как одно из живых существ. Мое восприятие себя самого было абсолютно эквивалентным моему же восприятию соседа по комнате или любого другого человека. Мое "Я" сейчас для меня было не более важным, а также и не менее важным в тот момент, чем "Я" кого-то другого. Настолько близкое к такому устранению эксцентричности я не был никогда. Сейчас я был просто одним из многочисленных живых существ, которое так же как и все остальные имеет свои слабости, которое заслуживает любви, сострадания и прощения. Которое хочет быть счастливым и не хочет страдать.
С таким сознанием я и заснул.
***
В заключении хотелось бы повторить, что я ни в коем случае не отговариваю никого от посещения семинара Випассана. Я считаю, что почти каждому этот опыт будет полезен. Посетив ретрит, вы получаете шанс освободиться от накопившегося напряжения, развязать узлы внутренних противоречий, преодолеть страхи и фобии и прийти к прощению, пониманию и любви. Но при всем при этом будет лучше, если вы не будете иметь нереалистичных ожиданий. Одной из задач статьи было продемонстрировать, что опыт длительной медитации не обязательно сразу сделает вас блаженным и спокойным. Наоборот, на поверхности могут появиться давние страхи. Такой эффект имеет место быть даже при 40 минутах медитации в день. Но, конечно же, в случае 11-часовой ежедневной практики он может быть более ярко выраженным. Но, честно признаться, это было не так страшно как я ожидал. Лично я несколько лет не мог решиться поехать на такой серьезный ретрит. Я очень чувствительный к «очистительному» эффекту медитации человек. В моей практике были моменты, когда я, например, менял технику медитации на более глубокую и, потом, несколько дней меня преследовали страхи и депрессия. Конечно, это быстро стабилизировалось, но я не понаслышке знаю о таком эффекте. Поэтому мне долгое время было страшно представить, что может быть со мной после такой длительной медитации.
Но после посещения ретрита Тушита, который был не таким интенсивным, я твердо решил, что следующим пунктом будет Гоенка. Я осознал на каком-то более глубоком уровне, что бояться нечего, страх - это иллюзия и обман, я не могу встретиться ни с чем внутри себя, кроме того, что уже итак есть внутри.
И в целом, подводя итоги, могу сказать, что было не так плохо и тяжело, как я ожидал. Тем не менее, лично я бы посоветовал всем не идти на этот курс только тогда, когда вы получите хоть какой-то опыт медитации. Начинать с 11 часов в день - это как с места в карьер. Хотя многие участники так и поступили и вроде бы у них не было никаких проблем. Это просто лично мое мнение. Есть также отзывы о негативном опыте. Так что не берусь утверждать, что будет полезно для всех и каждого.
Также целью статьи не являлась дискредитация курса Гоенка. Я, опять же, могу рекомендовать его к посещению (после предварительной подготовки). Но просто хочу представить более-менее критический взгляд на происходящее и разбить некоторые стереотипы, которые на курсе навязываются. Может это даже пойдет на пользу самой организации: прочитав мою статью, люди будут готовы к тому, что программа может быть непоследовательной мешаниной из религии и светской практики, но, тем не менее, если к ней правильно отнестись, не зацикливаясь на минусах, можно получить реальную пользу. Это как предупредить человека, который едет в Индию в первые, что это место не рай с обложки журнала, как многие ожидают. Обычно такие предупреждения идут на пользу: люди либо не едут, либо получают удовольствие от поездки.
Если подытожить = мое личное впечатление от курса Гоенка кратко, то я скажу так. В целом мне понравилось, я доволен результатами, благодарен организации, но, больше, скорее всего, я туда не поеду, хотя планирую посещать другие ретриты (да и меня уже не примут после них, если я честно буду заполнять анкету).
Когда я был на ретрите «Тушита» в Индии, в последний день курса я познакомился с другими студентами. Некоторые из них уже прошли курс Гоенка. Тогда я очень хотел туда попасть, но слишком сомневался. Только лишь поэтому я записался на более «легкий» курс Тушита. Я стал расспрашивать их о Випассане, будучи уверенным, что то, чем мы занимались в Тушите (не более 2-х часов медитации в день, только в последние два дня 5 - 6 часов) это детский лепет по сравнению с курсом Гоенки. Но, к моему удивлению, один человек, который прошел данный курс сказал, что здесь (в Тушите), несмотря на то, что мы не сидим по 10 часов, медитации сами по себе позволяют за короткий промежуток времени погрузиться достаточно.
глубоко. Тогда я в этом засомневался.
Но теперь разделяю такое мнение. Лично по моему мнению 11-часовой марафон медитации по методу Гоенка не дает результатов по глубине сопоставимых с затраченными усилиями и перенесенными неудобствами. Не могу сказать, что после курса Тушита, на котором я получил просто массу удовольствия, а не мучений, результат был хуже. Эйфория участников Випассаны в последний день курса связана не только с самим эффектом медитации, а с тем фактом, что это наконец кончилось. На мой взгляд, можно уйти глубже, за меньший промежуток времени. Поэтому этой весной я планирую вновь попасть теперь уже на более продвинутый курс в центр Тушита.
